İSTENMEYEN DAVRANIŞLARA DUR DEMEK
Evlilik ve uzun ilişkilerde problemli davranışlara dur demek ve düzeltmek
Bir kaç yıl önce bir köpek yavrusu satın aldık. Evde büyük bir köpeğimiz olacaksa onu itaat etmesi için okula götürmemiz gerektiğine karar verdik. Öğrendiğimiz ilk derslerden biri , itaat eğitimine ihtiyaç duyanlar bizdik. Kötü davranan köpeklerin çoğunun , cahil ve tutarsız sahipler tarafından bunu yapmaya şartlandırıldığını öğrendik.
Bir çok yönden insanlar evcil hayvanlardan çok farklı değildir. İnsanlar genellikle davranmaları için eğitildikleri gibi davranırlar. Örneğin , bir kişi halıya işediğinde köpeğine ödül verirse, köpek halıya işemeye devam edecektir. Aynı şey insanlar içinde geçerlidir. İyi çocuklar , partnerinin istenmeyen davranışlarını pekiştirirse, partneri istenmeyen şekillerde davranmaya devam edecektir.
İşte iyi çocukların ironisi budur. İyi çocuklar sorunsuz ve problemsiz bir ilişki fikrini severler. Tipik olarak , eğer partneri mutsuz , depresif , kızgın veya bir sorunu varsa hemen devreye girecek ve onu düzeltmeye veya daha iyi hale getirmeye çalışacaklardır. Bunu yaparak sorunu ortadan kaldıracaklarını ve her şeyin hızla normale döneceğine inanıyorlar. Ne yazık ki , bu bir köpeğe halıya işediği için ödül vermek gibidir. İyi çocuk , ortadan kaldırmak istediği bir davranışa her tepki verdiğinde veya dikkat kesildiğinde aslında o davranışı pekiştiriyor. Bu pekiştirme , o davranışın tekrar ortaya çıkma olasılığını artırır.
Örneğin; Joe ' nun karısı bir iş arkadaşıyla yaşadığı bir problem yüzünden eve sık sık sessiz bir öfkeyle gelirdi. Karısının bu ruh halinde olması Joe ' yu rahatsız ediyordu. Bir an onun kaygılarını rahatlatmak için neyin yanlış olduğunu eşine sorardı. Biraz ikna ettikten sonraki bir kaç saat sonra, karısı işte ne kadar kötü muamele gördüğünü anlatmakta geçiriyordu. Joe dinler ve faydalı önerilerde bulunur , bunu yaparak karısının ruh halini değiştirebileceğini umuyordu.
SORUN ÇİVİ DEĞİL !!!!
Kısa vadeli kaygı giderme işleminde bulunan Joe aslında uzun vadeli bir sorun yaratmaya yardım etmişti. Her karısına neyin yanlış olduğunu sorduğu, saatlerce dinlediği ve öğüt verdiği zaman, aslında istenmeyen bir davranış biçimini pekiştiriyordu.
Köpek itaat okulunda , istenmeyen bir davranışın ortadan kalkmasını istiyorsanız , buna dikkat ederek durmamız gerektiğini öğrendik. (Yani hiç bir tepki vermemek, yok saymak, iyileştirme yada tesellide bulunmamak vb.)
Pek çok iyi çocuk gibi , Joe de karısının davranışlarına kurban gitmiş gibi hissetti. İstenmeyen bir davranışı sürdürmekten sorumlu olduğu gerçeğinden habersizdi. Terapi grubundaki adamlar bu gerçeği ona işaret ettiğinde farklı bir şey denemeye karar verdi.
Karısı bir dahaki sefere sessiz , öfkeli ve içine kapanık bir ruh hali içinde eve geldiğinde hiç bir şey söylemedi. Sessizce yemeğini yedi ve sonra garaja gitti. Yoğun bir kaygı hissetse de , karısını "düzeltme" dürtülerine direndi. O gece yatağında uyanık yatarken , sağır edici sessizlik onu saatlerce uyanık tutmuştu.
Ertesi sabah sessizlik devam etti. Joe bu davranışın sonsuza kadar sürmesinden korkuyordu. Karısının kaygısını rahatlatmak için bir kaç küçük konuşma yaptı. Karısı tek kelimelik cevaplar vererek , işe gitmek için yanından ayrıldı.
O akşam sanki bir mucize gerçekleşmiş gibiydi. Joe' nun karısı işten eve iyi bir ruh hali içinde geldi ve Joe ' ya yürüyüşe çıkmak isteyip istemediğini sordu. Yürürken ona önceki günün sorununu nasıl çözdüğünü anlattı. Joe karısına önceki akşam sorununu çözmeye çalışmamasının kendisini ne kadar rahatsız ettiğini açıkladı. Karısı Joe ' ya onun sorularını çözmeye çalışmasını istemediğini ve Joe ' nun ona kendi başına çözmesi için biraz zaman vermesini daha çok sevdiğini söyleyerek yanıt verdi.
Eşiniz yada sevgiliniz size problemlerini anlatıyorsa onun problemlerine karşı çıkarak tepki vermek yerine sadece dinleyin. Ya konuyu başka yere çekin yada "Sen halledersin" diye bitirin. Çünkü akıl vererek, yol göstererek onun problemlerinizi çözmenizi istemiyor. Dinlenilmek istiyor. Sadece dinle. Bir insanı, kim dinliyorsa ona kendini daha çok yakın hisseder. Unutma Sadece dinle , Çözüm üretme, Dikkate alma ve "Sen halledersin" de geç. Tabi burada önemli olan denge. Hangi derdin önemli yada önemsiz olduğunu sen kendin karar vereceksin. Unutma kadınlar , dramayı severler ve bayılırlar. Abartı onların mekanizmasında var :)
Yorum Gönder